Categorieën
bedenking literatuur

Het Bureau van Voskuil

Eerst alle delen verzamelen en dan in een keer achter elkaar lezen, zo dacht de Literatuurder over de omvangrijke reeks ‘Het Bureau’ van J. J. Voskuil (1926-2008). Toen alle delen eenmaal op mijn boekenplank stonden leek de missie volbracht, maar toen begon het natuurlijk pas: heel veel lezen! Dat volhouden bleek geen enkel probleem. Want hoe weinig intrigerend het misschien ook klinkt, een romanserie over ‘een kantoor’, het heeft me geen moment verveeld en aan het eind van een deel verheugde ik me steevast alweer enorm op het volgende..

Categorieën
bedenking

Een frisse start met Anton Koolhaas

De literatuurder is lang afwezig geweest maar heeft de pen weer opgepakt, en wel met zeer groot genoegen!

Recentelijk heb ik pas voor het allereerst kennis gemaakt met het oevre van Anton Koolhaas. Onmiddellijk was ik gegrepen door zijn roman Nieuwe Maan die ik voor een euro aanschafte in een kringloopwinkel. Ik wist me te herinneren dat mijn reeds lang geleden en veel te jong overleden vader (ook een Anton) Koolhaas graag las. Wat hij eraan had gevonden wilde ik graag alsnog onderzoeken, dat bleek al snel een fantastisch idee….

Categorieën
actueel bedenking

het geluid van Gorter: Mei

Poezie is niet mijn favoriete genre, maar was dat wel van mijn mentor Kees: het epos Mei van Herman Gorter,  dat bestaat uit maar liefst 3 delen (een gedicht! meer dan 4000 versregels ) kon me tijdens zijn colleges niet boeien, maar onder zijn invloed en deskundige begeleiding heb ik me er zo in moeten verdiepen dat er in mijn leven geen mei meer voorbij kan gaan zonder ‘Mei’..

En ik ben er enorm aan gehecht geraakt… De eerste regels van dit 19e eeuwse (1889) heldendicht worden bekend verondersteld (nou ja, de eerste 2…)

Een nieuwe lente en een nieuw geluid:
Ik wil dat dit lied klinkt als het gefluit,
Dat ik vaak hoorde voor een zomernacht
In een oud stadje, langs de watergracht –

180px-Herman_Gorter_(Bergen_aan_Zee)

Categorieën
bedenking

A strangeness in my mind

Orhan Pamuk is, zoals uit de indeling van mijn blog moge blijken, er is een hele pagina aan hem gewijd (alleen nog niet af) een auteur die ik bijzonder bewonder.

Vanaf de eerste bladzijde van ‘het Museum van de Onschuld’ pakte zijn werk mij. Daarna heb ik al zijn boeken verslonden. Istanbul heb ik voor het eerst bezocht met het oevre van Pamuk in mijn achterhoofd: zijn werk was de reden dat ik de stad wilde zien. Hij had het zo fantastisch beschreven dat ik alles herkende.

De roman het Museum van de onschuld gaat over een van liefde bezeten man, die alle herinneringen aan zijn geliefde via voorwerpen opslaat. Er is een inmiddels werkelijk een Museum van de Onschuld in Istanbul, dat ga ik nog eens bezoeken. Stel je voor: de auteur bedenkt het verhaal, en daarna maakt hij het echt, dat museum waar hij over heeft geschreven, dat hij zelf heeft bedacht, dat is ontstaan als zijn idee bestaat nu echt. Fascinerend vind ik dat.

onschuld

Pamuk is Nobelprijswinnaar van de literatuur,  Deze status geeft hem, naar eigen zeggen, een bevoorrechte positie. Pamuk steekt zijn mening over kwesties als de Koerden en Armeniers niet onder stoelen of banken, en dat maakt hem in Turkij e tot een controversieel persoon. Pamuk uit zich kalm en intelligent, altijd genuanceerd en weloverwogen. Politieke kwesties schuwt hij niet, ook niet in zijn romans.

Recentelijk was Pamuk te zien bij Nieuwsuur NOS 

Zijn meest recente boek, A strangeness in my mind, heb ik net opengeslagen. Een coming of age in Istanbul, de gewone man, het ingewikkelde leven, de macht en de onmacht. Ik zal al Pamuks thema’s  er weer in vinden…

Mind

P

Categorieën
bedenking

Lachen met Jeroen Brouwers

Jeroen Brouwers zou ik nou niet meteen bestempelen als het zonnetje onder onze vaderlandse literaire meesters, maar wat heb ik een week lang enorm veel lol beleefd met zijn roman Geheime kamers.

Van Brouwers heb ik veel, ik denk alles wel, gelezen, en met name zijn roman Bezonken rood is me bijgebleven als een van de meest aangrijpende werken die ik ooit heb gelezen. Zo prachtig, zo hartverscheurend en nergens sentimenteel. De onontkoombaarheid van het kwetsbare kind, dat niet met liefde wordt bejegend. De kiem van haat die hoe dan ook zal worden geplant, waar ooit liefde zijn plek had, of waar liefde zijn plek had moeten krijgen. En het kan nooit meer goed komen.

In de romans van Brouwers komt het niet goed.

Categorieën
bedenking

A.L. Snijders, die ken ik nog van vroeger

Het vak Nederlands werd op mijn middelbare school aan mijn klas gedoceerd door Peter Muller. Een hele lange en heel dunne man met lang haar en een baard, gekleed in spijkerbroek en colbert. Muller vertelde over literatuur en kon met zijn voet de bovenkant van de deurpost raken. Hij was onaanraakbaar en onbenaderbaar voor mij, ik bewonderde hem teveel. Het woord richte hij slechts eenmaal rechtstreeks mijn kant uit tijdens een les : Nomen est Omen juffrouw LASThagen (de achternaam van mijn hartsvriendin). We schrokken ons rot, eindelijk opgevallen en dan door zijn irritatie te hebben gewekt. Het kwam niet meer goed tussen hem en ons, wij aanbaden en hij ergerde zich aan ons.  We hadden trouwens geen idee wat hij met zijn sneer bedoelde. Dat herinner ik me ervan. En mijn liefde voor Vestdijk is daar ontstaan, door hem.

Categorieën
bedenking

Ik hou niet van Kampurt

Ik hou niet van Remco Campert en ik hou ook niet van korte verhalen. Ik hou er ook niet van als droom en werkelijkheid door elkaar lopen. En ik haat jazz. Dus liever geen Campert voor mij, want die houdt van al het voornoemde wel.

Maar ik had ‘Een nacht en een morgen’ korte verhalen door Campert gekozen door Bert Wagendorp (ik hou ook niet van Wagendorp trouwens, althans niet altijd) nu eenmaal in huis, dus las ik Campert. En er waren inzichten die me de moeite waard lijken.

Categorieën
bedenking film naar boek

Nooit meer slapen: een filosofische roman

Dat gebeurt zelden: een film gebaseerd op een door mij gekoesterd literair werk en ik verlaat tevreden de bioscoop. In dit geval sterker nog:  diep onder de indruk.

Acteur Reinier Scholten van Aschat 022_bs_still

(ja inderdaad: de zoon van..) zet een zo geloofwaardige Alfred neer, dat ik het verhaal van de film van de eerste tot de laatste scene geloofde en het boek niet miste. Ik vond het een schitterend en literair beeldverhaal. Bovendien had ik extra informatie: ik ken Hermans meesterwerk van buiten en weet dus al wat er omgaat in Alfred, ik ken zijn motieven en verleden en neem dat ik het kijken naar de verfilming mee.

Categorieën
bedenking

Leven in de breedte, als de lengte te kort is #Steinz

Ik adoreerde Pieter Steinz en hij wordt door mij gemist als permanente voedingsbron vwb kennis van literatuur. Ik was regelmatig bij Donner in Rotterdam op de zondagmiddag getuige van zijn gesprekken met bekende auteurs.  Steinz was naast een uitmuntende columnist met niet te evenaren literaire kennis en begenadigd interviewer.

Pieter Steinz overleed op 29 augustus 2016 en ik schreef onderstaand tekstje in 2015

Pieter Steinz is ernstig ziek, ALS. Ook tijdens zijn ziekte heeft hij nog lang  wekelijks in de weekend NRC prachtige columns gepubliceerd: reflecties op werken uit de wereldliteratuur verbonden aan zijn ziekte. Dat leverde geweldige beschouwingen op waar ik telkenmale naar uitkeek. Die columns zijn gebonden en uitgegeven in de bundel Lezen met ALS literatuur als levensbehoefte . Steinz’ blog met waardevolle literatuurinzichten heet Read Around the Globe en hoort bij mijn literatuurbijbel Steinz – Gids voor de wereldliteratuur’ (Nieuw Amsterdam, 560 blz. 180 illu’s, €34,95), waarin Jet en Pieter Steinz een overzicht geven van de verhalende fictie in 416 schrijvers, 104 meesterwerken, 26 one-book wonders, 52 boekwebben, 26 thema’s, 26 quizzen en 52 landkaarten.

Inmiddels is het stil geworden rondom Steinz, zijn laatste publieke optreden was eind vorig jaar in DWDD. Zelf kon hij toen al niet meer praten, wat een gemis! Het leven in de lengte kent zijn grens, en we zijn allen sterfelijk, maar niets weerhoudt ons ervan te leven in de breedte, zoals Albert Egberts in de Tandeloze tijd van A.F.Th. van der Heijden voorstaat. Ik vind het mooi te weten dat Steinz daarvan net zoals ik zeer onder de indruk is geraakt. Erover schrijven zoals hij zal ik nooit kunnen en altijd ambieren :   Wie sterft ziet zijn leven oneindig ver in de breedte uitdijen.

Categorieën
algemeen bedenking

Lol met de Camera Obscura verkorte versie

Ik snuffel graag rond in bibliotheken en onlangs stuitte ik op de hertaling van de Camera Obscura van Hildebrand (Nicolaas Beets) door Ivo de Wijs en ik ben het meteen gaan lezen. Ooit heb ik dat tijdens mijn studie wel moeten lezen, maar gezien de achterflap tekst  is dat tegenwoordig niet meer verplicht. Ik snap dat je Havo scholieren in de 21e eeuw misschien niet meer moet vermoeien met de 320 pagina’s Van den vos Reynaerde (alhoewel dat helemaal geen kwaad zou kunnen natuurlijk) van 7 eeuwen geleden, maar een studie Nederlands en dan geen Hildebrand lijkt me niet alleen onwenselijk maar ook ondenkbaar. Dit werk is een van de hoogtepunten uit de romantiek periode uit de Nederlandse literatuur.