Categorieën
literatuur

Het einde van de ideale wereld

De oorspronkelijke titel van de roman Tussen ons is Here is the Beehive. De metafoor van het Engelse Beehive (bijenkorf) is zoiets als ‘De ideale wereld’ en dat was de wereld van Ana en Connor drie jaar lang. Echter, het was een schijnwereld, die tot stand kwam en stand leek te houden buiten de realiteit. Beiden zijn getrouwd met iemand anders, en beiden zijn ouder van (zij) twee en (hij) drie kinderen. Dat Ana ook kinderen heeft komt pas halverwege het boek aan de orde, want de lezer krijgt het verhaal mee vanuit Ana’s perspectief en dat is totaal gericht op Connor aan het begin van deze roman.

Geheime verhouding
Binnen enkele pagina’s is het probleem geschetst: Ana en Connor hadden een geheime verhouding en Connor overlijdt plotseling. Ana blijft achter met niets, want (bijna) niemand weet van hun verhouding. Wat maakt dat haar? De weduwe is iemand anders, maar Ana voelt zich ook weduwe. Dit originele boek bevat uitsluitend korte zinnen en veel dialogen (verzonnen dialogen – wat zou Connor zeggen; herinneringen – wat zei Connor en dialogen met de omgeving van Ana – de levenden). Wie denkt dat er door de korte zinnen weinig gezegd kan worden heeft het mis. Het is zo goed geschreven (en vertaald) dat in de kleine zinnen de woorden schuil gaan die niet worden gezegd, of nooit zijn gezegd en alleen door Ana zijn bedacht.

Liefde van een ander
Ana komt in contact met Connor door haar werk als notaris en adviseert hem. Dat er ‘iets’ is tussen hen is al snel duidelijk, maar ja, ze zijn beiden gebonden. Niemand zit op een affaire te wachten, toch lijkt dat onvermijdelijk. Ana is permanent op zoek naar bevestiging en zekerheid: is zij wel zo belangrijk voor Connor als hij is voor haar? Hoe verklaar je de liefde aan iemand die zijn liefde al aan iemand anders heeft verklaard? Wezenlijke vragen die niet meer op te lossen zijn omdat het object van haar liefde van het een op het andere moment van de aardbodem verdwenen is.

Obsessie
Ana kent de echtgenote van Connor, Rebecca, vaag, van een keer in het cafe. Als executeur testamentair durft ze naar de begrafenis te gaan al voelt het voyeuristisch en wil ze niet gezien worden. Tot haar teleurstelling brengt het haar niet dichterbij Connor en gaandeweg blijkt dat niks haar nog dichtbij Connor kan brengen. Connor is er niet meer.

Druk op het parkeerterrein van St Mary.
Ik zie je kist nergens.
Maar ik zie Rebecca,
je zoontjes,
ze staren leeg voor zich uit.

Het hele verhaal wordt verteld zinnetjes zoals hierboven. De vorm draagt bij aan het verhaal. De wanhoop en eenzaamheid van Ana pakt de lezer bij de lurven. Het verlangen naar erkenning, een bewijs van zijn liefde voor haar, dat hij zou hebben gekozen voor haar, zijn vrouw zou hebben verlaten voor haar, vragen waar ze nooit meer antwoord op kan krijgen, drijven Ana steeds verder tot obsessieve acties en het nemen van risico’s. Het is nergens absurd en overal wanhopig.

Toch is het boek niet droevig of deprimerend. Integendeel, het is bijzonder origineel, gedurfd, modern en erg vermakelijk. Juist het ‘gewone’ van Ana (werk, huwelijk, kinderen) afgezet tegen haar volstrekt onverantwoordelijke en ook wel idiote acties maken het spannend.
In de ontknoping vallen alle stukjes op hun plaats, zoals het hoort bij een roman die je niet weg hebt kunnen leggen.

Voor het eerst verschenen op Bazarow