Het eerste deel van De Thibaults staat barstensvol uitspraken van de hoofdpersonen die door je hoofd blijven malen. Dit omvangrijke werk van Roger Martin du Grand zet aan tot nadenken. En laat dat nou precies zijn wat De Literatuurder het liefst doet!
‘Wee jij, als je zegt dat je geluk dood is omdat je het niet zo had gedroomd.. De droom van morgen is een vreugde – maar de vreugde van morgen is een andere – en gelukkig lijkt niets op de droom die we ons verbeeld hadden, want ieder ding heeft een andere waarde.’ (Daniel)
Een uitspraak van Antoine: ‘in feite bestaat alleen de dood – hij heft alles op, hij stijgt boven alles uit.’
En tenslotte Jacques: ‘Je hebt geen vreugde gehad in je leven. Maar geduld oom Wanja, geduld… We zullen rust vinden.’
De romanreeks Les Thibaults is geschreven door Roger Martin du Grand (1881 – 1958) .
Het eerste deel van Les Thibaults verscheen in 1922 (het huidige deel I beslaat meerdere delen). Tolstoy was Du Grands grote voorbeeld. Deze grote romancyclus beschrijft de sociale en morele ontwikkeling van de Franse bourgeoisie rond het eind van de 19e eeuw tot het begin van WO I: de belle Epoque genoemd. Het verhaal handelt over de belevenissen en verhoudingen van twee broers uit de vooraanstaande familie Thibault, Antoine en Jacques en hun vader Oscar.
Antoine is arts en wetenschapper, en volgt de gebaande paden vol overtuiging. Zijn jongere broer Jacques is rebels, wil schrijver worden en loopt weg van huis met zijn vriend Daniel. Omdat Jacques niet wil deugen wordt hij naar een hervormingsgesticht gestuurd. Jaren zijn ze gescheiden, maar dan weet Antoine Jacques terug te halen naar Parijs, waar hun vader overlijdt na een injectie van Antoine. Ze ontdekken dat Oscar een geheim leven had. Als de oorlog begint gaat plichtsgetrouwe Antoine naar het front. Jacques sluit zich aan bij de revolutionaire socialisten.
De karakters van de hoofdpersonen en het meeslepende verhaal maken dit boek tot een pageturner wat mij betreft. Nergens is het saai of langdradig, ondanks de lijvigheid van het werk lijkt er geen woord teveel in te staan.
In 1937 kreeg de auteur de Nobelprijs voor literatuur. De romancyclus leek lange tijd vergeten, maar rond 2015 door Meulenhoff opnieuw en beeldschoon uitgegeven. Een ware ‘must have’ voor De Literatuurder.
Prettig om te begrijpen dat ik niet de enige ben op wie de Thibaults uit nb 1922 als actueel verhaal overkomt, getuige de column van Jannetje Koelewijn in de NRC van 16/12/15: